Adaylarla işvereni bir araya getiren uygulama 24 Saatte İş, pandeminin iş gücü piyasasındaki rolleri nasıl etkilediğini araştırdı. 24 Saatte İş’in araştırmasına göre, bir işe girmeyi düşünenler için şu an iş aramanın tam zamanı. Piyasadaki maaş beklentilerini, arz talep dengelerini analiz eden ekonomist Mert Yıldız, “2020 yılı boyunca istihdam piyasasında dengeler çalışanın elindeydi. İpler yavaş yavaş patronların eline geçiyor. Vakit tükenmeden adayların bu durumu fırsata çevirmeleri ve istedikleri işi bulmaları için doğru an şu an” diyor.

“Arz talep dengesini sağlayan unsur maaştır”

Sisteminde 2.5 milyonun üzerinde aday ve yaklaşık 100 bin şirketin kayıtlı olduğu 24 Saatte İş’in kurucu ortağı Mert Yıldız, analizleri yapabilmek için sistemlerindeki 2.5 milyondan fazla adaydan maaş beklentisi bilgisinden yararlandıklarını ifade ediyor. İstihdam piyasasında arz ve talep arasındaki dengeyi sağlayan unsurun maaş olduğunu belirten Yıldız şunları söylüyor:

“İstihdam arzı veya işgücüne talep arttığı dönemde istihdama talep yani çalışmak isteyen kişiler artmazsa işverenler çalışan bulmak için maaşları artırmak zorunda kalıyor. Bu sebeple, bireylerin maaş beklentilerine ve şirketlerin önerdikleri maaşlara bakarak istihdam piyasasındaki dengeyi ve iplerin kimin elinde olduğunu ölçümleyebiliyoruz. Bu analinizi yaparken de sistemimizdeki 2.5 milyondan fazla adaydan maaş beklentisi bilgisinden yararlandık. Aynı şekilde, sistemimizde ilan açan 100 binden fazla şirketten de çıktıkları ilanda önerdikleri pozisyon için asgari ve azami maaş verisini topladık.”

“Bu durum fırsata çevrilmeli”

“Geçmişten bugüne verilere baktığımız zaman istihdam piyasasında iplerin farklı dönemlerde farklı aktörlerin elinde olduğunu görüyoruz” diyen Yıldız, pandemiyle birlikte değişen süreci ise şöyle anlatıyor:

“Haziran 2020’den itibaren ülkenin tekrar açılmasıyla istihdam arzı arttı fakat çalışanlar hem kısa çalışma ödeneğinden faydalandıkları için hem de pandemi döneminde çalışmayı bir risk olarak gördükleri için maaş beklentilerini çok hızlı arttırdı. 2020 yılı sonuna kadar çalışanlar çalışacakları işten 3000 TL kazanmayı bekliyorlardı. Fakat işverenler çalışanlar kadar hızlı adapte olamadığı için önerilen maaşlar beklentilere oranla düşük kaldı. Özetle, 2020 yılı boyunca istihdam piyasasında dengeler çalışanın elindeydi. Yani kuralları 2020’de patronlar değil, çalışanlar belirledi. Pandemi burada da ters köşe yaptırdı. 2021 yılına geldiğimizde ise asgari ücretin 2.825 TL’ye çıkmasıyla istihdam piyasasında dengeler eski haline dönmeye başladı. Özellikle Nisan ayı itibarıyla çalışanların medyan maaş beklentisiyle işverenlerin ücret teklifi yakınlaştı. Bu durum da iplerin yavaş yavaş patronların eline geçtiğini gösteriyor. Vakit tükenmeden adayların bu durumu fırsata çevirmeleri ve istedikleri işi bulmaları için doğru an şu an.”